เข่าเสื่อมคือ โรคข้อเสื่อมที่เกิดขึ้นบ่อยที่สุดในร่างกาย ส่งผลให้มีอาการปวด ข้อติด ข้อบวม และทำให้คุณภาพชีวิตของผู้ป่วยลดลง เกิดจากกระดูกอ่อนผิวข้อที่เข่าบางลง และไม่เรียบลื่นเหมือนเดิม อาจเกิดขึ้นเองโดยมีปัยจัยเสี่ยง หรือมีอุบัติเหตุนำมาก่อน
ไม่เคยมีอุบัติเหตุมาก่อน เป็นเข่าเสื่อมได้อย่างไร?
ในการใช้งานปกติ เข่าของเราจะมีการบาดเจ็บเล็กๆน้อยๆอยู่ตลอดเวลา โดยเฉพาะบริเวณกระดูกอ่อนที่ต้องรับแรงกระแทกและเสียดสีตลอด และร่างกายของเราก็จะคอยซ่อมแซมให้การบาดเจ็บหายเป็นปกติ
แต่บางครั้งการซ่อมแซมทำได้ไม่ทัน หรือทำให้โครงสร้างของกระดูกอ่อนเปลี่ยนไป เมื่อสะสมเป็นเวลานานก็ทำให้เกิดเข่าเสื่อมได้ครับ
คนที่มีเข่าเสื่อมจะมีกระดูกอ่อนที่บางลง และไม่เรียบลื่นเหมือนเดิม ทำให้ขณะใช้งานเข่า การขยับจะไม่ลื่น มีสะดุด เจ็บ และมีข้อเข่าติดได้
เข่าเสื่อมเกิดจากอะไร
เข่าเสื่อมสามารถเกิดได้จาก 2 สาเหตุหลักๆ ได้แก่
- เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ โดยจะมีปัจจัยเสี่ยง เป็นตัวกระตุ้น
- มีอุบัติเหตุนำมาก่อน เช่นมีกระดูกเข่าแตก หัก แล้วมีการติดผิดรูป
เข่าเสื่อมที่เกิดขึ้นเอง จากการใช้งานมาหนัก มานาน ไม่มีอุบัติเหตุมาก่อน
เข่าเสื่อมเกิดจากเคยมีอุบัติเหตุกระดูกหักนำมาก่อน ได้รับการผ่าตัดดามเหล็กไว้
ปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เข่าเสื่อม
- อายุมาก
- เพศหญิง
- กรรมพันธุ์
- น้ำหนักตัวมากเกินไป
- เคยมีอุบัติเหตุที่เข่ามาก่อน
- เคยมีโรคข้ออักเสบมาก่อน เช่นโรคติดเชื้อในข้อเข่า โรคเกาต์
- ทำงานหรือเล่นกีฬาที่ใช้เข่ามากๆ
- กล้ามเนื้อรอบเข่าอ่อนแรง หรือมีเอ็นหลวม
- มีหมอนรองเข่าบาดเจ็บฉีดขาด
แนะนำ : ศึกษาเพิ่มเติมเกี่ยวกับปัจจัยเสี่ยงที่จะทำให้เกิดเข่าเสื่อมที่นี่
เข่าเสื่อมในคนอายุน้อย
โดยปกติแล้วเข่าเสื่อมจะพบในคนอายุมากสักหน่อยนะครับ ประมาณ 55ปีขึ้นไป ถ้าพบในคนอายุน้อยๆ เช่น 40-50 ปี มักจะมีสาเหตุบางอย่าง ไม่ได้เกิดขึ้นเองจากการใช้งานหนักมานาน เช่น
- มีอุบัติเหตุอย่างรุนแรงนำมาก่อน ทำให้กระดูกหัก มีกระดูกติดผิดแนว มีเอ็นเข่าขาด มีหมอนรองเข่าฉีก
- มีโรคทางอายุรกรรมบางอย่าง ทำให้มีเข่าอักเสบเรื้อรัง เช่น โรครูมาตอยด์ โรคเกาต์
การรักษาถ้าเข่าเสื่อมในคนไข้ที่อายุไม่มาก ส่วนใหญ่จะรักษาตามอาการไปก่อนครับ การผ่าตัดบางอย่างก็ทำได้ เช่นการผ่าตัดเปลี่ยนแนวข้อ การผ่าตัดเปลี่ยนผิวข้อ เป็นต้น ซึ่งแนะนำให้ปรึกษาแพทย์เพื่อพิจารณาว่าสามารถทำได้หรือไม่ครับ
ผ่าตัดจัดแนวกระดูกเข่าเสื่อม
ผ่าตัดเปลี่ยนผิวข้อเข่าเสื่อม
เข่าเสื่อมขั้นไหน เราเป็นมาก หรือเป็นน้อย
คนที่เป็นข้อเข่าเสื่อมทุกคนจะอยากทราบครับว่าตัวเองเป็นมากเป็นน้อยขนาดไหน อาการเป็นขั้นไหนแล้ว ซึ่งการแบ่งคนไข้ข้อเข่าเสื่อมเราจะแบ่งตามผลเอกซเรย์เข่าครับ ว่ากระดูกอ่อนสึกไปมากขนาดไหนแล้ว โดยแบ่งเป็น 4 ระดับ
-
- ช่องข้อเข่ากว้างปกติ มีกระดูกงอกนิดหน่อย
- ช่องข้อเข่าแคบลง มีกระดูกงอกจำนวนมาก
- ช่องข้อเข่าแคลลงมาก หรือไม่เห็นช่องข้อเข่าเลย
- ไม่มีช่องข้อเข่า และมีกระดูกผิดรูป กระดูกทรุด
แนะนำ : อ่านเพิ่มเติมเกี่ยวกับการแบ่งระดับความรุนแรงของข้อเข่าเสื่อมได้ที่นี่ครับ
การแบ่งข้อเข่าเสื่อมตามการเอกซเรย์นั้น ไม่สามารถบอกถึงอาการได้นะครับ คนที่ปวดมาก เดินแทบไม่ได้เลย เมื่อเอกซเรย์ก็อาจจะไม่ได้เป็นมากก็ได้ บางคนปวดไม่มาก ใช้งานเดินได้ ทำงานเล็กๆน้อยๆได้ เมื่อเอกซเรย์ดูอาจพบว่าเป็นมากก็ได้ครับ
และระดับของเข่าเสื่อมก็ไม่ช่วยบอกถึงวิธีการรักษาด้วยครับ ไม่สามารถบอกว่าเข่าเสื่อมขั้นนี้แล้วต้องผ่าตัดอย่างเดียวนะกินยาไม่หาย อันนี้ต้องย้ำนะครับ เพราะเข้าใจกันคลาดเคลื่อนบ่อย
ไม่สามารถบอกว่าเข่าเสื่อมขั้นนี้แล้วต้องผ่าตัดอย่างเดียวนะ
อาการข้อเข่าเสื่อม
อาการข้อเข่าเสื่อมมาได้หลากหลายรูปแบบมากครับ ส่วนใหญ่จะมีอาการปวด ข้อติด ใช้งานเข่าลำบาก
- ปวด อาจเป็นข้างเดียวหรือทั้งสองข้างก็ได้ มักปวดหลังจากทำงานหนักๆ ปวดตอนขยับเข่า เมื่อพักจะทุเลา บางคนก็มีปวดตอนกลางคืน ต้องตื่นเพราะปวดเข่าเลยก็มีครับ
- ข้อฝืด ข้อติด มักมีอาการตอนเช้าหลังตื่นนอน ส่วนใหญ่จะมีอาการประมาณ 30 นาทีถึง 1 ชั่วโมงอาการจะดีขึ้น
- ข้อบวม
- กล้ามเนื้อรอบเข่าอ่อนแรง เนื่องจากปวดจนไม่ได้ใช้งาน การขึ้นลงบันไดต้องทีละขึ้น
- อาการทางด้านจิตใจ เช่นวิตกกังวล อารมรมณ์ไม่ดี นอนไม่หลับ บางคนอาจซึมเศร้าได้ครับ
เข่าเสื่อมรักษาอย่างไร
การรักษาข้อเข่าเสื่อมมีเป้าหมายเพื่อลดปวด และใช้งานเข่าได้ดีเท่าที่จะทำได้ครับ ในปัจจุบันยังไม่สามารถทำให้กระดูกอ่อนที่สึกไปแล้ว กลับมาหนา เรียบ ลื่น และคุณภาพดีเหมือนเดิมได้
การรักษาต้องทำหลายๆอย่างประกอบกันไปครับโดยจะสรุปข้อหลักๆได้ 4 ข้อได้แก่
- การลดน้ำหนัก
- การปรับพฤติกรรม
- การทำกายภาพฝึกกล้ามเนื้อและพิสัยการขยับ
- การออกกำลังกายที่เหมาะสม
แนะนำ : อ่านเพิ่มเติมเกี่ยวกับการใช้ยาในการรักษาเข่าเสื่อม ได้ที่นี่ครับ
หมอรักษาเข่าเสื่อม
เข่าเสื่อมสามารถรักษากับแพทย์ได้ทุกๆท่านเลยครับ ไม่ว่าจะสาขาใดสามารถให้คำแนะนำ และสั่งยาขั้นต้นได้
แต่ถ้าอาการเป็นมาก รักษามาสักระยะแล้วอาการยังไม่ดีขึ้น แนะนำว่าควรรักษากับศัลยแพทย์ออร์โธปิดิกส์ หรือเรียกว่าหมอกระดูก จะดีกว่าครับ เนื่องจากคุณหมอจะถนัดเรื่อง
- ให้คำแนะนำเกี่ยวกับโรค
- แนะนำเรื่องการปฏิบัติตัว การออกกำลัง
- การใช้ยาตั้งแต่พื้นฐาน จนถึงยาเฉพาะกับโรคเข่าเสื่อม
- การฉีดยารักษาเข่าเสื่อม
- การผ่าตัดรักษาเข่าเสื่อม
1 ข้อเข่าเสื่อม ลดน้ำหนัก
ถ้าเราลดน้ำหนักได้แม้เพียงเล็กน้อย น้ำหนักที่เข่าของเราต้องรับก็จะลดลงเป็นอย่างมากครับ
น้ำหนักตัวที่มากจะเป็นการเพิ่มภาระให้กับข้อต่างๆของเราครับ โดยเฉพาะข้อเข่านะครับ การที่มีน้ำหนักตัวเยอะเกินไป จะทำให้เราเป็นเข่าเสื่อมได้ง่ายขึ้น และทำให้มีอาการต่างๆเช่นปวดมากขึ้น เข่าอักเสบบ่อยด้วย
การเดิน วิ่ง หรือเดินขึ้นลงบันได เข่าของเราจะรับน้ำหนักตัวมากกว่าน้ำหนักตัวจริงๆของเราประมาณ 2-3 เท่าครับ ดังนั้น ถ้าเราลดน้ำหนักได้แม้เพียงเล็กน้อย น้ำหนักที่เข่าของเราต้องรับก็จะลดลงเป็นอย่างมากครับ
การลดน้ำหนักอาจจะยากสักหน่อยนะครับ ต้องประกอบไปด้วยการออกกำลังกายเป็นประจำ และการควบคุมอาหารด้วย ไม่แนะนำให้ใช้ยาลดน้ำหนักครับ
สำหรับผู้ที่อายุมากสักหน่อย ทำให้ลดน้ำหนักจะทำได้ยาก เนื่องจากการเผาผลาญไม่เหมือนคนหนุ่มๆสาวๆ ขอแค่น้ำหนักไม่เพิ่มก็ดีมากแล้วครับ แต่ถ้าลดได้สักนิดนี่เยี่ยมยอดไปเลยครับ
2 ถนอมการใช้งานเข่า ด้วยการปรับพฤติกรรม
ตอนขึ้นบันไดให้ใช้ขาที่เป็นน้อยขึ้นก่อน ตอนลงบันไดให้ใช้ขาที่มีอาการมากลงก่อน
- ไม่นั่งท่างอเข่ามากๆ โดยเฉพาะท่านั่งยอง นั่งขัดสมาธิ นั่งพับเพียบ เนื่องจากท่าดังกล่าวจะทำให้เข่าอักเสบได้ง่าย ควรเปลี่ยนมานั่งเก้าอี้แทนครับ
- เลี่ยงการทำงานต่อเนื่องกันนานๆ ควรพักบ้าง การทำงานต่อเนื่องกันนานๆจะทำให้เข่าอักเสบและปวดได้ง่าย ควรแบ่งงานที่ใช้เข่ามากทำเป็นช่วงๆ และพักเข่าบ้างไปทำงานอย่างอื่นที่ใช้เข่าน้อยลง ถ้ารู้สึกปวดเสียวตึงเข่ามาก ควรพักเลยครับ
- ใช้อุปกรณ์ช่วยพยุงเดิน เช่นไม้เท้า ไม้สามขา อันนี้ช่วยได้มากเลยครับ ทำให้เข่ารับน้ำหนักน้อยลงไปเยอะเลย
- ตอนขึ้นบันไดให้ใช้ขาที่เป็นน้อยขึ้นก่อน ตอนลงบันไดให้ใช้ขาที่มีอาการมากลงก่อน ขึ้นลงทีละขั้นก็ช่วยได้ครับ
- ปรับบ้านให้อยู่สบาย เช่นมีราวบันไดที่แข็งแรงให้เกาะ เก้าอี้โซฟาไม่ต่ำเกินไป (ตอนลุกจะได้สบายหน่อย) ห้องน้ำต้องเป็นสุขภัณฑ์แบบนั่งโถนะครับ ไม่เอาแบบนั่งยอง
- ในบ้านควรเลือกรองเท้านุ่มๆใส่เพื่อลดแรงกระแทกครับ ถ้ามีปัญหาเท้าผิดรูปเช่นมีเท้าแบน อาจทำให้เข่ารับน้ำหนักผิดปกติได้ ควรปรึกษาแพทย์เพื่อทำรองเท้าพิเศษนะครับ (ปรับรองเท้าแก้เข่าเสื่อม)
แนะนำ : ข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับการปรับพฤติกรรมที่นี่ครับ เช่นการเลือกเก้าอี้ การขับรถ การทำสวน
อุปกรณ์พยุงเข่า เข่าเสื่อม จำเป็นไหม ช่วยได้ไหม?
อุปกรณ์พยุงเข่า สำหรับคนที่เป็นเข่าเสื่อม ควรจะมีติดไว้ครับ แต่ไม่ควรใส่ตลอดเวลาเนื่องจาก
- การใส่อุปกรณ์พยุงเข่าติดต่อกันนานๆ จะทำให้กล้ามเนื้อรอบๆเข่าฝ่อลง เนื่องจากไม่ได้ใช้งาน ทำให้เข่าเสื่อมไม่มีกล้ามเนื้อมาช่วย และเสื่อมหรืออักเสบได้ง่าย
- ถ้าเข่าเสื่อมมีอาการปวดมาก มีเข่าอักเสบ การใส่อุปกรณ์พยุงระยะสั้นๆ ช่วยให้อาการอักเสบทุเลาลงได้
อุปกรณ์พยุงเข่า เข่าเสื่อม
3 กายภาพบำบัด เข่าเสื่อม
ข้อเข่าที่สุขภาพดีต้องมีการขยับเป็นประจำครับ ดังนั้น เมื่อมีข้อเข่าเสื่อมแล้ว การไม่ออกกำลัง ไม่ขยับ จึงไม่ใช่ทางเลือกที่ดีแน่นอน แต่ว่าการออกกำลังต้องทำอย่างไรเดี๋ยวเรามีคำตอบให้ครับ
ในคนที่มีเข่าเสื่อม ถ้าเราออกกำลัง หรือใช้งานเยอะเกินไป ข้อจะอักเสบและปวดเสียวขึ้นมาครับ แต่ถ้าเราไม่ออกกำลัง อยู่เฉยๆทั้งวัน เราจะเจอกับปัญหาเข่าติด ขยับได้ลดลง และกล้ามเนื้อฝ่อได้ครับ
การกายภาพบำบัดในผู้ป่วยข้อเข่าเสื่อมประกอบไปด้วย
- การฝึกกล้ามเนื้อรอบๆเข่า (strengthening exercise)
- การฝึกพิสัยการขยับเข่า (range of motion exercise)
- การออกกำลังที่เหนื่อยนิดๆ กระแทกน้อยๆ (low impact aerobic exercise)
แนะนำ : ศึกษาเพิ่มเติมเกี่ยวกับการออกกำลังกายเพื่อรักษาเข่าเสื่อมได้ที่นี่ครับ
3.1 การฝึกพิสัยการขยับเข่า
เพื่อลดการเกิดเข่าติด ถ้ามีข้อเข่าเสื่อมร่วมกับเข่าติดแล้ว ขณะฝึกควรขยับให้สุด (งอสุด เหยียดสุด) และฝืนนิดๆนะครับ เข่าจะได้งอ เหยียดได้มากขึ้น
ท่าฝึกขณะนั่งเก้าอี้
- ให้นั่งเก้าอี้ตามภาพ ยกขาเหยียดตรง นับ 1-10 จากนั้นลดขาลง ทำ 10-20 ครั้งต่อข้าง
- ควรทำเป็นประจำให้เป็นนิสัยครับ ในระหว่างวัน นั่งเก้าอี้เมื่อไหร่ก็ทำได้เลย
ท่าฝึกขณะนั่งพื้นพิงผนัง
- นั่งพื้น หลังพิงผนัง ขาเหยียดตรง ค่อยๆงอเข่ายกขึ้นช้าๆมาทางหน้าอก ให้เท้าติดพื้นตลอดเวลาเลื่อนเท้ามาทางก้น จนสุด นับ 1-10 จากนั้นค่อยๆเหยียดขาออกให้เข่ายืดออกมากที่สุด นับ 1-10
- ทำ 10-20 ครั้ง ต่อข้าง
3.2 การฝึกกล้ามเนื้อรอบๆเข่า
เพื่อเพิ่มความแข็งแรงของกล้ามเนื้อที่ช่วยควบคุมและพยุงเข่า นอกจากช่วยลดปวดแล้วยังป้องกันการล้มได้ด้วย
ท่าฝึกขึ้นลงบันได
- ขึ้นบันไดด้วยเท้าขวา จากนั้นยกเท้าซ้ายตาม จากนั้นลงบันไดด้วยเท้าขวา จากนั้นยกเท้าซ้ายตาม ทำ 20-30 ครั้ง และเปลี่ยนข้าง
- เกาะราวบันไดช่วยได้ เพื่อป้องกันการล้มนะครับ
ท่าฝึกนั่ง ลุก
- นั่งเก้าอี้ ลุกยืนด้วยขาทั้งสองข้าง จากนั้นนั่งลงอีกครั้ง ทำซ้ำจนเมื่อยไม่ไหว
- ถ้าเก้าอี้ต่ำเกินไป ลุกยาก ลองใช้หมอนแบนๆรองเพื่อหนุนให้เก้าอี้สูงขึ้นมาหน่อยก็ช่วยได้ครับ
ท่าสควอช
- ยืนหลังเก้าอี้ เกาะเก้าอี้ด้วยมือทั้งสองข้าง ย่อตัวลงด้วยเข่า นับ 1-5 จากนั้น ลุกขึ้นยืนตรง ทำซ้ำจนเมื่อยไม่ไหว
ลองดูในวิดีโอคลิปก็ได้ครับว่ากายภาพทำอย่างไร
4 เข่าเสื่อม ออกกำลังกายอย่างไร
การออกกำลังที่เหนื่อยนิดๆ กระแทกน้อยๆ
การออกกำลังแบบนี้ก็สำคัญนะครับ นอกจากจะทำให้ร่างกายสุขภาพแข็งแรง ดีต่อหัวใจและหลอดเลือดแล้วยังช่วยลดปวด และช่วยให้นอนหลับดีขึ้นด้วยครับ
เหนื่อยนิดๆ นี่ขนาดไหน จริงๆแล้ว aerobic exercise จะหมายถึงการออกกำลังกายที่หัวใจเต้นเร็ว 60-80 เปอเซนต์ของอัตราการเต้นของหัวใจสูงสุด (ในแต่ละคนไม่เท่ากัน) แต่เอาที่ง่ายๆก็คือการออกกำลังที่เหงื่อออกนิดๆ หายใจเร็วขึ้นหน่อยๆ แต่ยังพอคุยกันได้เป็นประโยคครับ
กระแทกน้อยๆ เพื่อถนอมการใช้งานข้อเข่า การออกกำลังที่ต้องกระโดด นี่เลี่ยงหน่อยก็ดีครับ
การออกกำลังที่แนะนำได้แก่ การเดินเร็วๆ การปั่นจักรยาน หรือว่ายน้ำครับ
ข้อดีของการออกกำลังกายในผู้ป่วยข้อเข่าเสื่อม
- เพิ่มกล้ามเนื้อรอบๆเข่า เพื่อช่วยพยุงเข่าให้เข่ารับภาระน้อยลง
- ลดน้ำหนัก เมื่อออกกำลังเป็นประจำ
- ลดการเกิดข้อติด
- ช่วยให้จิตใจแจ่มใส นอนหลับดี
เข่าเสื่อม ปั่นจักรยาน
สามารถปั่นจักรยานได้ครับ ทั้งปั่นแบบอยู่กับที่ (stationary bike) หรือปั่นแบบปกติก็ได้ แต่ขอให้ปรับอานนั่งให้เหมาะสมกับตัวเราครับ โดยดูว่าขณะเหยียบบันไดถีบลงสุด เข่าเหยียดตรง ไม่งอ
เข่าเสื่อม ปั่นจักรยาน
เข่าเสื่อมปั่นจักรยานอยู่กับที่
สคอวช เข่าเสื่อม
การทำสคอวช แนะนำให้ทำครับ แต่ต้องทำให้ถูกท่า โดยขณะย่อตัวลง เข่าต้องไม่ยื่น หรือล้ำหน้าข้อเท้า ถ้าขณะย่อตัวลง เข่ายื่นไปข้างหน้ามากเกินไป เหมือนเรานั่งยอง จะทำให้เข่าอักเสบได้ง่ายครับ
ถ้าไม่สามารถทำได้ เนื่องจากกล้ามเนื้อยังไม่แข็งแรงพอ ให้ใช้ตัวช่วยคือ กำแพง (wall squat) หรือเก้าอี้ (chair squat) ครับ
ขณะย่อ เข่าไม่เกินหน้าเท้า
สควอช โดยใช้กำแพงช่วย
สควอชโดยใช้เก้าอี้ช่วย
เดินขึ้นบันได เข่าเสื่อม
การเดินขึ้นบันได สามารถทำได้ครับ และยังเป็นการเพิ่มกล้ามเนื้อข้อเข่าด้วยครับ โดยมีเทคนิคคือ
- ตอนขึ้นบันไดให้ใช้ขาที่เป็นน้อยปวดน้อยขึ้นก่อน แต่ตอนลงบันไดให้ใช้ขาที่มีอาการมากลงก่อน
- ขึ้นลงทีละขั้น เช่น ซ้ายก้าวขึ้น ขวามาวางประกบ
- เกาะราวบันไดช่วยลดการใช้งานเข่า
โยคะ เข่าเสื่อม
สามารถเล่นโยคะได้ครับ แต่พยายามเลี่ยงท่าที่ต้องงอเข่ามากๆ เนื่องจากจะทำให้เข่าอักเสบได้ง่ายขึ้นครับ
การเล่นโยคะจะเน้นไปที่การฝึกความยืดหยุ่นของร่างกาย ดังนั้น คนที่เป็นเข่าเสื่อมอย่าลืมฝึกความแข็งแรงของกล้ามเนื้อควบคู่กันไปด้วยนะครับ
กระโดดเชือก เข่าเสื่อม
อันนี้ไม่แนะนำนะครับ การกระโดดติดต่อกันหลายๆครั้ง จะมีแรงกระแทกบริเวณเข่าเพิ่มขึ้นอย่างมาก จะทำให้เข่าเสื่อมมากขึ้น หรือเกิดเข่าอักเสบได้ง่ายครับ ถ้าเปลี่ยนเป็นเดินเร็วๆ หรือวิ่งเบาๆจะดีกว่าครับ
ประคบเย็นหรือประคบอุ่น
การประคบไม่ช่วยให้เข่าหายจากการเสื่อมได้นะครับ แต่จะช่วยบรรเทาอาการปวดได้
ถ้ามีอาการอักเสบขึ้นมาจากการใช้งานเยอะ เช่นไปเดินเที่ยวมา ไปขึ้นเขามา ไปลงนามา แบบนี้ควรประคบเย็นครับ เพื่อช่วยลดการอักเสบ และช่วยลดอาการปวด
ถ้าปวดตึงเข่า เสียวเข่าแต่ไม่มีการอักเสบ แนะนำให้ประคบอุ่นครับ เพื่อให้เลือดมาเลี้ยงบริเวณที่มีปัญหาได้ดีขึ้น และช่วยคลายความตึงของกล้ามเนื้อรอบๆเข่าลงได้
การประคบไม่ควรใช้ที่ประคบสัมผัสกับผิวหนังโดยตรงนะครับ ควรใช้ผ้าขนหนูห่อก่อนค่อยประคบ จะได้ไม่ร้อนหรือเย็นเกินไปครับ
เข่าเสื่อมกินอะไรดี
นอกจากยาที่กล่าวข้างต้น (ซึ่งคุณหมอหรือคุณเภสัชกรจะจัดให้) ยังไม่มีอาหารเสริม หรือบำรุงใดๆที่ทำให้เข่าเสื่อมหายได้เลยครับ ดังนั้นทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ เน้นอาหารที่ไม่ทำให้น้ำหนักมากเป็นหลักครับ
เข่าเสื่อมทานคอลลาเจนดีไหม
ทานได้ครับ แต่ยังไม่มีบทความทางวิชาการที่น่าเชื่อถือยืนยันว่า ทานแล้วเข่าจะหายเสื่อมครับ ดังนั้น อาจลองทานดูก็ได้ ถ้าอาการดีขึ้น และราคาไม่แรงมาก(สำหรับเรา) ก็ทานได้ครับ แต่เน้นย้ำว่าต้องรักษาด้วยวิธีอื่นตามที่กล่าวมาควบคู่ไปด้วยนะครับ
สมุนไพรแก้เข่าเสื่อม
ปัจจุบันยังไม่มีสมุนไพรชนิดใดสามารถรักษาให้เข่าเสื่อมหายได้ครับ แต่มีสมุนไพรที่ใช้แก้อาการปวด อักเสบได้ สมุนไพรชนิดทา บางชนิดก็ช่วยบรรเทาอาการปวดได้เช่นกัน
แต่ย้ำว่าไม่มีสมุนไพรชนิดใด ทำให้เข่าเสื่อมหายเสื่อมได้ครับ สมุนไพรมีประโยชน์เพื่อบรรเทาอาการปวดเข่า เข่าอักเสบ
ปั่นเลือดรักษาเข่าเสื่อม, PRP เข่าเสื่อม
เป็นการรักษาอาการเข่าเสื่อมชนิดใหม่ครับ โดยเราจะใช้เลือดของเราแบบเข้มข้น ฉีดเข้าไปในเข่า เพื่อให้เลือดช่วยรักษาอาการเข่าเสื่อม สามารถลดอาการปวด และช่วยให้เข่ามีประสิทธิภาพการทำงานเพิ่มได้ครับ
ศึกษาเพิ่มเติมผลการรักษาเข่าเสื่อมด้วยวิธีปั่นเลือดได้ที่นี่ผ่าตัดเข่าเสื่อม
การผ่าตัดรักษาเข่าเสื่อมสามารถทำได้หลายวิธีครับ เช่น ผ่าตัดจัดแนวกระดูก ผ่าตัดเปลี่ยนผิวข้อ หรือการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียม โดยจะทำการผ่าตัดเมื่อรักษาด้วยวิธีอื่นๆมาเต็มที่แล้วไม่ได้ผล
การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมในผู้ป่วยเข่าเสื่อม
ถ้าเราเป็นโรคเข่าเสื่อม และรักษาด้วยวิธีต่างๆมาบ้างแล้ว แต่ผลการรักษายังไม่น่าพอใจ มีอาการเจ็บบ่อย ใช้งานไม่คล่อง ต้องทานยาแก้ปวดเป็นประจำ ลองปรึกษาแพทย์ประจำตัวของเราดูนะครับว่าสมควรผ่าตัดไหม
เน้นย้ำว่า การเลือกรักษาด้วยการผ่าตัดจะไม่พิจารณาตามผลเอกซเรย์นะครับว่า เข่าเสื่อมขั้นนี้แล้ว ผ่าตัดดีกว่า แบบนี้ไม่ดีแน่ๆครับ ควรจะดูอาการของเข่าเสื่อมเป็นหลักครับ
สรุป
เข่าเสื่อมสามารถเกิดขึ้นได้กับทุกๆคน การรักษาต้องทำหลายๆอย่างทั้งการคุมน้ำหนัก การออกกำลังกาย การปรับพฤติกรรม เพื่อให้เข่าฟื้นฟูได้มากที่สุด ลดการใช้ยาทาน และประวิงเวลาการผ่าตัดได้ครับ
บทความโดย นายแพทย์ศุภโชค รัศมีมงคล
บทความโดย
นายแพทย์ศุภโชค รัศมีมงคล
